MODURON FFYRDD A THIll I CYMRU.
Page 8

If you've noticed an error in this article please click here to report it so we can fix it.
Mudallts yr Arian-wneuthurwr.
(tin article addrrssed to our Welsh readers.) G AN "V GOLYGYDD.
RHAN In.
Moduron i Amaethwyr.
Cyfyngwyd y rhanau cyntaf a'r ail o'r erthygl hon, y rhai a ymddangosasent yn eM cyhoeddiad yr wythnos ddiweddaf, i hawliau amlwg a chyflawniadau rhagorol cerbyda.0 teithiol a nwyddol at wasanaoth ar ffyrdd. Neillduasom yn fwriadol y drydedd ran o'r erthygl, yr hart sy'n cynwys crynodeb o'r sefyllf a mewn perthynas i Foduron Amaethyddol, neu yr " Agrimotors," fel eu gelwir er's rhai blynyddoedd gan y Commercial Motor.
Yr ydyrn hefyd wedi dal drosodd o'r rhifyn yma manyl ion yn nghylch cystadleuon y Gymdeithas Amaethyddol Frenhinol Lloegr (The Royal Agricultural Society of England), yr hon a gynhelir y flwyddyn nesaf, mewn than oblegid em n cylehrecliad ychvyanegol yr wythnos hon yn mysg perchenogion tir a fiermwyr Cymreig, hefyd oblegid mwy priodol eu hymddangosiad yn y rhifyn gynwys hanes yr Arddangosfa Frenhinol.
Y mae yna Foduron bychain a mawrion, ac edrychwn ar y mathau bychain, yn rhedeg mown pris i lawr mor isel a £100 yr an, fel yn cyfiwyno yr eglurhad hapusaf o'r Ilaweroedd broblemau flinant arnaethwyr. Hyd nes yn gydmarol ddiweddar eyfyngwyd cymhwysiad Mudalluoedd (mechanical power) at aradaeth i beirianau Ilusgiad trymion (heavy traction engines), addasedig a thaclau dirwynol a drums, dau gyfryw beiriant, yn sefyll ar ochrau cyferbyniol o'r macs, yn tynu yr aradr drwy offerynoliaoth rhaff ddur, o ochr i ochr. Kid yw clst darpariad o'r fath yma yn fynych nemawr lai na £2,000, tra y mae o angentheidrwydd wastraff mawr ar y dalar.
Y mae, wrth gwrs, mathau o foduron tir nerthol iawn, at wasanaeth yn y Trefedigaethau, galluog wneyd gwaith hynod drwrn, ac i deithio dros y tir. Lleiheir y wastraff ar y talon i gan y math yrna o beiriant, o ha rai y mae Rawer ar olwg yn yr Amwythig (Shrewsbury), en y golyga pryniad un o hortynt rhywbeth rhwng £800 a £900, heb aradrau au ychwanegion eraill.
Yn olaf, y mae y mathau Hai o beirianau yn defnyddio engines llosg-fewnol (internal combustion) a'r olew naill ai yn paraffin cyffredin neu wirod modur (motor spirit). Ar y math yma o beiriant y mae genym y than fwyaf i'w ddweyd yn mhellach yn mlaen yn yr erthygl bresenol.
Ni ddylid golli golwg an hawliau y min-beiriant llusgiad, yr hwn fath a ddefnyddia hair anweddbeiriant cyffredin (ordinary locomotive boiler). Ffrvvyth yw y tyniedyddion hyn o flynyddau lawer o brofiad yn ngvraith peirianau Ilusg ac amaethol gan ager-beirianwyr hir sefydledig, a gellir defnyddio y peirianau, gyda chynildeb mawr, He mae yr amodau yn gyfaddas. Ni ddylid, both bynag, edrych dros y ffaith y bod yn rhaid i'r tanwydd ar dwfr gael eu cludo atynt, a gall i'r ffaith hon, yn rnharthau pellenig ffarm neu brofi yn hynod o arthwylus. Cyst yr ager-dyniedyddion hyn tmrhyw swan rhwng £400 a £500 yr un, yn ol eu nherth, eu perffeithiad, eu trosglwyddiad, a'a taclau, a gallant, wrth gwrs, gael eu defnyddio i bwrpasoedd cludol an y ffyrdd. Gan em bod wedi eu crybwyll, dymunem yn awr ddelio yn tmig a'r penau a'n cyfiawnhant yn gofyn i ddarllenwyr Cymreig dalu sylw i'r dadblygiadau ar yr ochr " losgiad fewnol " i'r gwaith poirianol.
Manteision y " Llosgiad Mewnol:' Gelwir y peirianau " losg-fewnol " felly am y rhesuan fod y tanwydd yn eael ei losgi y tufewn i'r rholiau (cylinders), yn wrthwahanol i losgiad y tanwydd y tu alien i'r agerbair (steam boiler) cyffredin. Maa effeithiolrwydd y peiriant Hosg-fewnol fel rheol yrt
bum' gwaith cymaint ag effeithiolrwydd Rgerbair a yliciriant, ba honiad gyflca y ffaith fod y cyntaf yn fynych yn troi i bwrpas 25 y cant o worth y poethder yn y tanwydd, tra yn fynych y try y diweddaf, y ddau yn gydurtol, i bwrpas end 5 y cant, gan belled ag y mae gwaith defnyddiol cddiallan 3.n y cwestiwn.
Sylweddolir yn fawn y dyddiau hyn fantcision peiriant llosg-fewnol yn ngwaith ffarrn. Yn enweclig y mae hyn felly yn Canada a'r Among, He mae cannocdcl o filoedd o'r cynorthwyon offerynol bychain hyn i amaethwyr mewn ynaarferia.c1 rheolaidd.
Y mac trafferthion boreuol ennyniad trydanol wedi en IlwyT oresgyn, ae edrych hwn yn awr at ol ei hun mewn ty-wydd sych a gwlyb. Gorehfygwyd hefyd un arall o'r hen drafferthion, sef gorboethi pan ar waith an ddyddiau gwresog, drwy gynllunio a mesur yn briodol gyfundrefnau cylehrhediad dwfr. Gall peirianau o'r fath yma weithio heb seibiant am 24 o oriau, a hyny heb boethi nee angen arnynt am ddim inwy nag yehydig beinti o ddwfr I wneyd yn dda y gonad drwy fygdarthiad (evaporation) oherwydd ageru ysgafn. Mae iro yn hunanweithredol. Mae y dwfr wrth gwrs yn cyflawni y swydd o gadw yn oer y rhol neu y rholiau, canys y 'me ardymer y ffrwydriad yn uchel lawn mown peiriant llosg-fewnol, ac mao yn rhaid cymeryd ymaith Hawn y drydedd ran o'r holl boethder a'i wasgaru yn y dwfr oer. Darperir radiator cyfacIdas (ac, yn fynych, wyntyll), gyraciwy o'r peiriant, i effeithio y pwrpas yma.
Fe ganfyddwyd mewn ymarferiad y gall modur amaethol bythan wneyd gwaith o bump i wyth o birch. Felly, pan fydd tywydd no amodau eraill yn ffafriol, gall gwaith gael ei wneyd gyda gradd nehol o gyflyrndra, heb wanhau y gallu ddefnyddir. Dyma He mae y gallofyddol " un " yn curo cyduniad y dynol a'r anifail
Adeiladir y math diweddaraf o'r tir-foduron fel ag y gall yr offerynau amaethyddol mwyaf cyffredin gaol eu harfer, megis off erynau cymysgiad, llyfnu, chwynu, diwyllio so chilli°, yn ychwanegol at eu cymhwysiad at aredig. Mae yn bosibl myned a'r peirianau hyn dan y coed mewn perllanau ac i leoedd nas gall ceffyl fried. Cyfeiriwn yn neillduol yn y fan yma at aradr WylesFowler, yr hwn a wneir gan John Fowler & Co., Ltd., Leeds, ac hefyd y cyfuniad Iyel-13a,uche, yr hwn a wneir gan yr Ivel Agricultural Motors, Ltd., Biggleawada. Hefyd, y mae gan Saunderson & Mills, Ltd., Elstovt Works, Bedford, fodelau bychain rhagorol. Gellir cymhwyso yr oil o'r mathau hyn i yru y peirianatt sefydlog (stationary plant) drwy'r ffaith fod troellion (pulleys) belt yn cael eu fitio iddynt. Gall yr amaothwr cyffredin oherwydd hyny eu defnyddio i falu gwair, i fywyneiddio gvvreiddiau, i ysigo teisenau, i dasu, dd3rrnu, i sugndynu, so felly yn mlafr
Mewn perthynas i gostiau gweithiol y mae yn fater lied anhawdd i rodcli ffigyrau fyddont o gymhwysdra teg ac yn arweinwyr ymarferol. Mao yn well genytrt fynegu rhyw gyfryw ffigwr fel y gUst "oil i mewn" yn yr awr weithiol, sylfaenedig an y defnyddiad Halal o'e peiriant, dyvveder, yn nghykh 1,500 o oria,u yn y flwyddyn, gan unrhyw amaethwr neu bwrcaswr arall. Fe geir y bydd i'r peirianau bychain, o lai na 10 horse-power, gostio, gyda chyflog, disgyniant gwerth, cynhaliaeth, tanwydd, a phob traul arall, o 2s. 8s. i 3s. 4c. yr awr pan yn rhedeg ar wirod modur (motor spirit), ac o 8c. i 10c. yr awr yn. Hai pan yn rhedeg ar ba.raffin. CS'st peirianau o faintioli rnwy, dyweder, o 20 i 30 horse-power, rhwng 4s. 6c. a 5s. 6c. yr awr pan yn rhedeg ar wirod modur, ac o bosibl yn dangos cymaint o gynildeb a Is. 6c. yr awr pan yn defnyddio paraffin. Dymunem ail ddareyrd fed y ffigyrau hyn yn cynwys cyflog, eynhaliaeth, tanwydd, a Ileihad gwerth. O'u cydrnharu a chostiau rneirch a llafur, mae y cynildeb agoshaf i unrhyw amaethwr all ddarparu y math iawn o waith a thalu ond arolygiaeth cyfEredin dros y peiriant, i'w gael oddeutu 50 y cant.